KCMC in 10 pennenstreken
… elke werkdag op KCMC begint met een kerkdienst, die wordt afgesloten met een zo potent gospelkoor dat het de overdracht overstemt. De dokter die aan het woord is gaat zonder blikken of blozen steeds harder praten.
… ongeveer driekwart van alle Tanzaniaanse patienten heeft voor bezoek aan de poli een traditional healer bezocht. De aard varieert van gebedsgenezing tot homeopathie tot witchcraft.
… veel apparatuur op de operatieafdeling wordt al 40 jaar gebruikt
… er worden herhaaldelijk alleen maar spoedoperaties uitgevoerd omdat de anesthesiemedicijnen op zijn
… de moeders van neurologisch aangedane kinderen dragen ze vaak overal naar toe omdat er geen geld is voor rolstoelen. Er komt regelmatig een moeder op de poli met haar 20-jarige zoon – in een draagzak. De jongen is ernstig spastisch na zuurstofgebrek rond de geboorte, en heeft een moeilijk behandelbare epilepsie. Hij voelt zich het meest ontspannen dicht tegen zijn moeder aan. Een vader is er niet in het gezin. Afrikaanse vrouwen zijn sterk.
… er liggen soms bijna evenveel patienten op de gang als op de overvolle kamers
… de binnenplaats van het ziekenhuis is begroeid met een paar struiken en bomen die volledig bedekt zijn met drogende kanga’s, de traditionele omslagdoeken. Familie van de patient moet namelijk het eten en de was regelen – en doet dat er vaak ter plaatse. Er tussenin liggen familieleden languit te slapen in het gras.
… KCMC is het 2e academisch centrum van het land (met drie keer het inwonertal van Nederland), en beschikt momenteel niet meer over een CT-scan, een patholoog, en beademingsapparatuur (het enige aanwezige apparaat is defect). Evenmin is er bijvoorbeeld een psychiater, psycholoog of maatschappelijk werker. Wel bezit de Good Samaritan Foundation, die het ziekenhuis beheert, een actief korps kapelanen, die op Lutherse leest geschoeide ondersteuning bieden. Ze zwerven over de afdeling en willen altijd van de dokters weten met welke patienten het bijzonder slecht gaat. Dat is de doelgroep. Ze doen een beetje denken aan verdwaalde raven, met hun witte jassen los over hun zwarte pakken.
… aan het eind van de maand worden veel werknemers van het ziekenhuis contant betaald. Bij een soort halfopen staldeur staan ze in de rij voor de bruine envelop. De achterkant van het accountantskantoor grenst aan de achterkant van de patienten-inschrijfbalie waar men contant betaalt om een dossier te laten aanmaken. Een overzichtelijkere geldstroom binnen een ziekenhuis heb ik nog nooit gezien !
… er komt nog steeds bezoek voor zuster S., de Madam Mikmak van het EEG– dat schielijk verdwijnt na een blik op de nieuwe EEG-nurses en mij.