“Wel alle krakende taco’s!” en een luid gegil uit de badkamer: Steven slingerde vanavond zijn nieuw verzonnen verwensing het huis in, en Vicky stond binnen twee seconden op de badrand. Een vrij forse gekko was vanaf het badkamerplafond in het bad gevallen waar de kinderen net inzaten om de modder van de shamba af te spoelen. Het arme diertje sputterde en ploeterde om het water uit te komen, waarop dierenvriend Willem hem langzaam maar zeker naar de kant kon loodsen. Ik rende tollend van vermoeidheid naar onze jongste toe om te zorgen dat ze niet bovenop de badkraan zou gaan staan in haar pogingen om weg te blijven van het springende hagedisje.
Het was vandaag een afsluiting in stijl van vier zeer drukke maanden. In deze maanden heb ik non-stop gewerkt als neuroloog en lezingen gegeven over tropisch neurologische onderwerpen, terwijl de kinderen in Tanzania alweer naar school moesten. In de laatste weken hebben we ons met de vroegere school van de kinderen, Klein Heyendaal in Nijmegen, gebogen over de jaarlijkse Kunstmarkt die dit keer als thema Tanzania had en gisteren plaatsvond. Met zeer matig internet kreeg ik in Khartoem, Soedan wat foto’s binnen van de bezoekers en activiteiten. Het contrast met de omgeving waar ik op dat moment was en de illustratie van de aard van mijn werk had niet beter kunnen zijn.
Net hersteld van het gemis, en met mijn vertrouwde KNF laborant Sylvia in KCMC aan de haperende EEG machine en de 30 te lezen EEGs begonnen, vertrok ik vorige week naar Khartoem in Soedan. De Europese en Amerikaanse vakverenigingen voor neurologie EAN en AAN organiseren elk jaar in een ander Afrikaans land een Teaching Course voor de neurologen in opleiding en de “jonge klaren”, die voor hen de enige structurele nascholing is die ze kunnen krijgen. Deze nascholingen worden meestal gecombineerd met speciaal onderwijs voor de medisch studenten en co-assistenten van de gast-universiteit.
Dit jaar was ik ook gevraagd om les te geven, zodat ik met onze, inmiddels ziekenhuisdirecteur geworden, AIOS een week in de Sahara doorbracht. Het was een geweldige ervaring met niet alleen de jonge collega’s die we al kennen uit Oost-Afrika, maar ook die uit landen als Djibouti, de Comoren, Centraal Afrikaanse Republiek en Senegal. Er waren 30 landen vertegenwoordigd. Om het publiek compleet te maken zat de zaal vol met Soedanese specialisten, trainees en studenten. We kregen in de media aandacht, ontmoetten de minister en degenen van ons die Arabisch spraken kwamen op de nationale televisie. Je moet je proberen voor te stellen dat deze jonge neurologen ergens anders in de wereld een opleiding hebben gevolgd en dan vol energie en initiatief terugkeren naar hun eigen land waar vaak de voorzieningen onvergelijkbaar zijn, en hun naaste collega’s al vaak niet weten wat neurologie inhoudt. En wat je je ook moet proberen voor te stellen (en is het niet gewoon onvoorstelbaar?) dat ze vaak de enige neuroloog van hun gehele land zijn. Dan is zo’n cursus geen overbodige luxe, maar ook een mogelijkheid om collega’s te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen.
Vanaf het begin was duidelijk dat deze cursus tot een verbroedering en een begrip voor elkaar leidt die politieke conflicten tussen de betreffende landen overstijgt. Zo kwamen de jonge neurologen van Rwanda en Burundi elkaar hier voor het eerst tegen, en zijn de hele week onafscheidelijk geweest. Het is een initiatief dat op allerlei manieren winst oplevert: niet alleen in neurologische kennis, maar ook in netwerken en als een stimulans voor deze jonge specialisten.
Vannacht reisden we terug vanaf het stoffige vliegveld van Khartoem, dat vol staat met hulpvliegtuigen van leger, Rode Kruis en Verenigde Naties bestemd voor het afvallige Zuid-Soedan waar al decennialang een burgeroorlog woedt. Amper een uur geslapen vanwege dit blijkbaar toch wat verontrustende decor en de korte vluchten waarmee we uiteindelijk weer voet konden zetten op het vertrouwde houten parket van het vliegveld van Kilimanjaro. Heerlijk om weer thuis te zijn, en ik heb het geschreven contract dat Willem, onze oudste zoon, me onder de neus schoof “Nu Niet Meer Reizen, Mama!” meteen getekend!