Steven is vandaag vier geworden. Zijn eerste schooldagen heeft hij al achter de rug en die beleeft hij volop. Hier ligt ‘ie op een bankje op de ISM campus met zijn schooltas onder zijn hoofd, het einde van zijn eerste week school.
In karavaan naar de maan
Foto’s van onze kampeertocht naar Lake Ambussel, een opgedroogd meer van 5 bij 8 kilometer, hemelsbreed 70 kilometer ten zuiden van Moshi.
Boniface
Deze week is de school weer begonnen. Steven is voor het eerst naar de kleuterklas, en Ida alweer naar de middelbare school. Willem is opgeschoven naar P5/6 van meester Scott; Doris en Hugo houden hun juffen Jann en Nina in P3/4 en P1/2. Ik zou de hele dag wel stiekem naar ze willen kijken, maar: Steef zou me dan meteen naar binnen slepen om samen met de Lego te spelen en Ida … als blikken konden doden … je moeder die de klas in zou komen!
Op het werk zijn de aantallen patiënten groter dan normaal omdat er vorige week 2 feestdagen waren die tot een lang weekend aaneengeregen werden: een seculiere boerenfeestdag en Idd.
In de outreach-kliniek waar we vandaag poli draaiden zag ik Boniface, 23 jaar oud maar met het postuur van een joch van 8 en een opvallend blanke huidskleur (zonder kenmerken van albinisme, dat hier veel voorkomt). En toen kwam het verhaal. Na het zuurstofgebrek bij de geboorte werd al snel duidelijk dat hij in zijn ontwikkeling achter bleef. Gehandicapten lijden hier nog wel eens onder een stigma omdat families vaak niet geassocieerd willen worden met een gehandicapt kind en geloven dat het behekst is. Boniface werd als klein kind al opgesloten in een schuur waar hij eten kreeg, maar niemand contact met hem had. Zijn twee zussen, nu ook in de twintig, hebben besloten dat het zo niet meer kan en hun broer meegenomen naar de kinderrevalidatiekliniek. Dit is best bijzonder omdat ze hiermee hun ouders ongehoorzaam zijn. Voor het eerst in zijn leven vond er een medische beoordeling plaats. Bij lichamelijk onderzoek zagen we een apathische, ondervoede, spastische man met het postuur van een jong kind. Ernstige peescontracturen, aanwijzingen voor vitamine D-gebrek met een bijna blanke huidskleur. Hij heeft zijn hele leven al onbehandelde epilepsie met aanvallen die de hele nacht duren. Nog nooit in een rolstoel gezeten, alleen op de grond gelegen. Opvallend genoeg komt hij uit een betrekkelijk welvarend deel van het land: Marangu, de poort van het Kilimanjaro National Park waar jaarlijks duizenden klimmers tijdens hun tocht naar de top doorheen komen.
Himo Hash
Eind juni zetten René en Christine een van de mooiste Kilimanjaro Dirt Road Hashes uit in de solitaire heuvels bij Himo. Het laatste stuk klauteren was pittig, zeker met Steven op m’n rug … maar absoluut de moeite waard.
Vakantie aan zee
Tanga heeft als zoveel andere havensteden die schoonheid van vergane glorie.
“Tanga is Sisal and Sisal is Tanga” was een stoere slogan totdat kunststoffen sisal verdreven naar de marge. Misschien was “Tanga is Sisal … And More!” achteraf verstandiger geweest.
Met het verdwijnen van de havenactiviteit lijkt ook de tijd zelf in Tanga langzamer te zijn gaan lopen, en wij genieten van het tempo. We gaan met zijn allen naar tandarts Fubusa die vorig jaar Ida’s gebroken tand repareerde. 
Dan, na een korte reparatie aan de achteras van de Land Rover, zwemmen in de baai.
Bij de Raskazone Swimming Club eten we een eenvoudige maar heerlijke lunch van verse vis en garnalen — een traktatie als je 400km landinwaarts woont!
Naar Haydom
Ik lever IT-ondersteuning voor een clinical trial naar diagnose van TB bij kinderen die wordt uitgevoerd in het Haydom Lutheran Hospital, 400km van Moshi. Ik doe dit werk normaliter op afstand, maar ben nu ook een keer on site geweest. En hoe! Vanwege de lange reis — meer dan een dag rijden waarvan het grootste deel over rough roads — ben ik met een collega, de projectleider en een auditor naar Haydom gevlogen.
Onze piloot, een vrijwilliger voor Pilots for Christ, vliegt in opdracht van de Mission Aviation Fellowship, een organisatie die ook periodiek teams van KCMC-artsen naar de afgelegen klinieken in Noord-Tanzania brengt. Het vliegtuigje is zo klein dat we ons gewicht en dat van onze bagage van tevoren moesten doorgeven, zodat het erop getrimd kon worden.
De vlucht is adembenemend. Ondanks het bewolkte weer hebben we uitzicht over de hele Ngorongoro krater en later Lake Manyara, en we vliegen laag over de steile rand van de Rift Valley.
De landingsbaan in Haydom is precies wat je je voorstelt bij een airstrip in Afrika. Een hobbelige strook zand en gras waar je grazende koeien verwacht; een decor uit “Out of Africa”. Toen ik uit het vliegtuigje stapte en de warme ochtendzon op mijn gezicht voelde was het eerste dat ik dacht: “Wie wil hier ooit nog weg?”.
Geen taxi’s, geen drukte, alleen een groepje dorpelingen dat naar ons kijkt terwijl wij onze tassen pakken en vanaf het vliegveldje zó het dorp in lopen. Haydom is weinig meer dan een nederzettinkje rondom het Noorse ziekenhuis dat nu langzaam overgaat in Tanzaniaanse handen. Het ziekenhuis lijkt eerder een park, met afdelingen ondergebracht in verspreid gelegen, elegante ronde paviljoens. Van alles gaat een aangename rust uit.
Als we aankomen bij het research building kan ik een grijns niet onderdrukken. In tegenstelling tot de andere gebouwen van HLH ontbeert dit gebouw alle sierlijkheidheid: het bestaat uit een bonte verzameling oude zeecontainers. 
Maar eerste indrukken bedriegen: de binnenkant is verrassend anders. De containers zijn geplaatst in een groot vierkant en dienen als werkruimtes rond een binnenplaats overdekt met een hoog dak op een lichte houten constructie. Aan alles is veel aandacht gegeven; het maakt me nieuwsgierig naar de architect van het geheel.
Na het werk wandelen we in de namiddag terug naar de airstrip. Nadat het vliegtuigje opnieuw is getrimd vanwege het extra labmateriaal dat we me mee terug nemen, en een dankgebed van onze piloot, vliegen we vol van indrukken terug naar Moshi airport.
Gazelle
Ik werd vanmiddag gebeld door “Machame Bob” met de vraag waar wij wonen. Bob, de man uit Nebraska die al jaren het ziekenhuis in Machame draaiend houdt, “had a delivery”. Ik had geen idee wat het kon zijn, misschien iets van de Utrechtse co-assistenten die er soms meelopen? Toen ik thuiskwam, rende Ida me al tegemoet: “Pap! We eten vanavond gazelle!” Vanmiddag kwam Bob langs met een flinke gazellebout in een plastic zak waar het bloed nog uit droop. “I thought you guys would be in for that kinda’ thing.”
Sure! Terwijl Doris kilo’s aardappels tot frietjes sneed — met twee gasten erbij gaat drie kilo zó op — fileerde ik de gazelle. Op advies van Bob maakte ik het vlees heel eenvoudig klaar, met grofgehakte ui, zout, peper en wat knoflook-poeder. Dan bakken als biefstuk, alleen iets langer voor de veiligheid.
De smaak is als biefstuk met een hint van wild, heerlijk. Frites en versgedopte erwten erbij … iedereen at zijn vingers erbij op!
De kleine lettertjes: stropen gebeurt hier veel — het is triest genoeg zelfs niet moeilijk om aan olifant te komen — maar Bob heeft een jachtvergunning en heeft deze gazelle legaal geschoten.
Dust Road
We zijn inmiddels wel wat gewend als het gaat om rough, off en dirt road driving, maar deze weg over de vlakte ten zuiden van TPC zette een heel nieuwe standaard voor het begrip dust road. Het was ook de keer dat Ida terloops opmerkte dat ze krokodillen had gezien bij de rivier waar ze aan het spelen was met vriendjes.
zonsopgang + vakantie = brooddeeg
Time-out
Ik kan weer met opgeheven hoofd zeggen dat ik voor dit ziekenhuis werk! Gisteren heeft de directie alles teruggedraaid. Het liep namelijk volkomen uit de hand. Natuurlijk gaat dit een staartje krijgen van overheidswege, maar in de tussentijd zullen we proberen 10 dagen van onbetaalbare tarieven goed te maken. Bij de overlevenden.