Author: marieke

Ik kan weer met opgeheven hoofd zeggen dat ik voor dit ziekenhuis werk! Gisteren heeft de directie alles teruggedraaid. Het liep namelijk volkomen uit de hand. Natuurlijk gaat dit een staartje krijgen van overheidswege, maar in de tussentijd zullen we proberen 10 dagen van onbetaalbare tarieven goed te maken. Bij de overlevenden.

Natuurlijk moest er op zijn Tanzaniaans nog van alles mis gaan. Ondanks 1 van de 5 genodigden (allemaal betrokken bij neurologie in Tanzania) die gisterenavond nog afzegde, een road block op weg naar het vliegveld toen ik de andere professor (van Muhimbili, Dar-es-Salaam) oppikte, en ‘n gereserveerde vergaderruimte op KCMC die hermetisch op slot bleek, hebben we vandaag geschiedenis geschreven. Allemaal ‘from scratch’. Ik was de taxichauffeur en heb mijn 6 rakkertjes de koekjes laten uitkiezen; William, mijn Ierse collega is thuis thee gaan zetten en nam zijn thermosfles en mokken mee; Sarah, onze eerste Tanzaniaanse AIOS printte de agenda uit. Vanmorgen merkten de kinderen dat er 3 ontbijtbordjes waren verdwenen (sorry, dat waren de koekjesschalen…). Low-resource solutions!

We hebben vanmiddag de Tanzanian Neurology Association opgericht en ik heb de World Federation of Neurology zover gekregen dat ze Tanzania  een ‘pending membership’ toekennen. Een definitief membership kan pas gegeven worden als onze vereniging gelegaliseerd is en erkend door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Reken daar maar een jaartje voor in dit land! Door onze eigen neurologievereniging en erkenning door de Wereldfederatie Neurologie zetten we ons nu op de neurologische wereldkaart, want tot op heden is Tanzania het grootste land ter wereld zonder een landelijke neurologie-opleiding. Ook dat gaat binnenkort veranderen wat ons betreft, waarbij ons academisch centrum de eerste trainee zal gaan laten bijleren in EEG/EMG, neuroradiologie en neurochirurgische faciliteiten.

Wordt dus vervolgd!

Nog maar 3 dagen en ik ben weer bij jullie ! Het is wel mooi hier hoor, aan de voet van de prachtige Tafelberg in Kaapstad, maar geef mij maar ons huisje in Moshi met uitzicht op de nog veel mooiere Kilimanjaro ! Dat is trouwens ook een tafelberg, maar dan 5 keer zo hoog en met sneeuw. Vergelijk de plaatjes maar eens. In Zuid-Afrika is het stukken kouder dan in Tanzania; het voelt een beetje als een Nederlandse zomer.

 

Op het congres zouden jullie je ogen uitkijken. Allerlei snorrebaarden, klederdrachten, hoofddeksels, kapsels en accenten die je in Tanzania niet tegenkomt.
Het is dan ook een ‘Panafrican Meeting’, wat betekent dat er mensen zijn die wel 20 verschillende Afrikaanse landen vertegenwoordigen. We vergaderen over de behandeling van kinderen met neurologische problemen, cerebral palsy noemen ze het ook wel in deze vergadering. Vanwege zuurstofgebrek, hersenvliesontsteking of bijvoorbeeld malaria komt dat bij Afrikaanse kinderen veel voor. Families hebben dan vaak ook nog eens geen geld voor de goede medicijnen, of voor een rolstoel. Moeders en oma’s dragen de kinderen dan maar op hun rug overal heen. Verder worden ze soms gewoon weggestopt in een schuurtje op het erf en nauwelijks te eten gegeven door hun vader en moeder. Die denken namelijk nogal eens dat die kindertjes behekst zijn, of bezeten door kwade geesten. Erg he?

Op deze bijeenkomst proberen we een plan te bedenken zodat die Afrikaanse kinderen met cerebral palsy beter verzorgd kunnen worden. En in Afrika is de helft van alle mensen, net als jullie zessen, onder de 12 jaar. In Westerse landen zijn veel meer oudere mensen dan kinderen, omdat ze gemiddeld langer leven dan Afrikanen. Ze zijn namelijk rijker, kunnen beter eten kopen, wonen in goede huizen, zijn ingeënt tegen ziekten en gaan als ze ziek zijn naar moderne ziekenhuizen.
Er zijn in Tanzania 2 neurologen, en ik ‘doe’ de meeste kinderen. Daarom vroeg de internationale kinderneurologievereniging (ICNA) vorig jaar of ik Tanzania wilde vertegenwoordigen op het congres. Dat vond ik een leuke primeur (primeur betekent iets dat voor het eerst plaats vindt). Zeker omdat de Wereldfederatie Neurologie (WFN) Tanzania heeft aangewezen als een van de 2 landen waar de komende jaren een opleiding Neurologie moet komen. En over hoe cerebral palsy-zorg is geregeld in Noord-Tanzania en Dar es Salaam weet ik inmiddels; over de rest van het land wist ik dat niet, maar het blijkt er simpelweg ook niet echt te zijn! Op deze vergadering beschrijft elk land hoe het plaatselijk zit.

Jullie vonden het echt helemaal niks dat ik naar Zuid-Afrika ging. Ida: “Mam, waarom maak je niet gewoon een Power Point presentatie, en stuur je iemand anders naar Kaapstad?” Ik heb jullie ook een miljoen keer liever dan Kaapstad hoor, en ik heb dikke vette heimwee naar jullie allemaal.
Maar dit was te belangrijk om te missen, want het is weer een kleine bijdrage aan de gezondheidszorg van jullie huidige land.

Voor je ‘t weet sta ik dinsdagavond weer thuis voor jullie neus alsof er niets gebeurd is: “Huiswerk af? Tanden poetsen! Pyjama’s aan!”
Heeeel veeeel knuffels en zoentjes aan Papa, Opa en Oma!
Mama

Vandaag, 6 februari, is Awareness Day for Female Genital Mutilation. Wist jij dat ? Ik niet. Tot vanmorgen vroeg, na de wekelijkse Clinical Conference waar de voltallige ziekenhuisstaf aanwezig is. Een eerstejaars geneeskunde, een Sji’itische Tanzaniaanse, nota bene zelf volledig in verhullende kleding, vroeg aandacht voor het reusachtige gezondheids- en maatschappelijke probleem van vrouwenbesnijdenis. Als meisjes de geslachtsrijpe leeftijd van 12, 13 bereiken vindt nog vaak rituele besnijdenis plaats. Deze ingreep loopt uiteen van het verwijderen van de gehele clitoris tot en met bijna volledig overhechten van de labia majora waarbij een klein gaatje overblijft om door te plassen. Je moet je eens voorstellen wat voor afschuwelijke problemen dit op korte termijn (bloedingen, infectie) en op lange termijn geeft (fistelvorming, gecompliceerde bevallingen met rampzalige gevolgen voor moeder en kind, urineweginfecties). Hier in Oost-Afrika is dit van oudsher een van de initiatierituelen van de jonge vrouw. In Somalische meisjes: 95 %; Ethiopische 80%. Schokkend hoge percentages. Het is 2013 ! Zestien procent van Tanzaniaanse meisjes (landelijk gemiddelde) is besneden, maar dat loopt uiteen van vrijwel niets in het midden en zuiden van het land, tot 80% in de noordelijke provincies Manyara en Arusha (hier ligt ook de Masai Steppe). Al is het wettelijk verboden en staat er een geldboete op (omgerekend ongeveer 180 euro), wordt er nauwelijks ingegrepen in de zeldzame gevallen van officiele aangifte. De druk vanuit de gemeenschap, de positie van de vrouw en het taboe op de problemen verklaren dit. Ik heb in KCMC al meerdere volwassen vrouwen en jonge meisjes gezien die besneden bleken te zijn, en opeens was er een verklaring voor die terugkerende urineweginfecties waarmee ze opgenomen waren. Op het neurologisch spreekuur zag ik in de beginmaanden op KCMC bijvoorbeeld een pubermeisje dat al maandenlang zo’n pijn in haar benen had dat ze niet meer kon lopen of staan. Of ik dat neurologisch even na kon kijken. Inderdaad was ze niet tot lopen te krijgen, liet ze zich door haar benen zakken en werd op de onderzoeksbank neergelegd. Formeel waren er toen geen neurologische afwijkingen, maar had ze een zeer pijnlijke beperking van het uiteen bewegen van haar benen. Ze hield ze bij voorkeur stijf tegen elkaar. Raad maar wat de oorzaak bleek.